نام سید حسن میرکاظمی معروف به حسن رعیت در جریان اعتراضات به نتایج انتخابات سال ۱۳۸۸ بر سر زبان‌ها افتاد؛ وقتی که تصویری از او مسلح به سلاح کمری و در حال برخورد با معترضان در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد.
سه سال بعد، تصویر دیگری از حسن رعیت منتشر شد که او را در کنار بابک زنجانی، متهم فساد نفتی در جت شخصی‌اش نشان می‌داد. در واکنش به انتقادات مطرح شده از آنها، بابک زنجانی گفت: اولاً که عکس ما در جت خلاف نیست، دوماً اینجانب شرکت هواپیمایی دارم و هر کس که بخواهد می‌تواند با پرداخت ساعتی ۲۰۰۰ دلار از این هواپیما استفاده کند. آقای میرکاظمی هم از دوستان و تجار خوب است. ما در تاجیکستان پرواز به مقصد ترکیه پیدا نکردیم و در نهایت با هواپیما‌ی شخصی سفر کردیم. عنوان این مسائل خیلی مسخره است.
این دو تصویر در دو مقطع زمانی نشان می‌داد که حسن رعیت نه تنها از نیروهای لباس شخصی در برخورد با معترضان که تاجری شناخته‌شده در میان مقامات حکومتی به‌شمار می‌رود.
پرونده‌ی او نیز با بسیاری از پروند‌ه‌های ریز و درشت سال‌های مرتبط است. وب‌سایت بازتاب امروز نیز در گزارشی در سال ۱۳۹۱ از او به عنوان «تاجر بسیجی» یاد کرد. در اوایل دههی ۹۰ که نام بابک زنجانی بر سر زبان‌ها افتاد، رسانه‌های ایران از حسن رعیت به عنوان یکی از دستیاران بابک زنجانی نام بردند.
در همین رابطه، وب‌سایت ایرنا نوشت که حسین شیرازی‌منش و حسن میرکاظمی در سال ۱۳۸۸ به‌عنوان عضو هیئت مدیره پروژه تجار کیش انتخاب شدند. براین اساس، در پی بحران مالی، بابک زنجانی پروژه کیش را به تملک خود درآورد و این دو نفر را به عنوان دستیاران خود برگزید. وب‌سایت ایرنا همچنین از بازداشت حسین شیرازی‌منش و حسن میرکاظمی خبر داد.
از طرف دیگر، براساس گزارشی که در روزنامه شرق منتشر شد، حسن رعیت واسطه‌ی آشنایی سعید مرتضوی و بابک زنجانی بوده است. این روزنامه به نقل از سعید مرتضوی، قاضی دادگستری و رئیس پیشین سازمان تامین اجتماعی نوشت: «من اصلا ایشان (بابک زنجانی) را نمی‌شناختم و شرکتش را هم نمی‌شناختم. یکی از دوستان به نام آقای کاظمی (حسن رعیت) که نیروی ارزشی بسیار مورد اعتمادی است تماس گرفت و ایشان را معرفی کرد.»
در جریان رسیدگی به پرونده فساد سعید مرتضوی، یکی از اتهامات او واگذاری شرکت‌های زیر مجموعه‌ی سازمان تامین اجتماعی به بابک زنجانی عنوان شد.
*پرونده ویکی‌فساد درباره بابک زنجانی
سید حسن میرکاظمی معروف به حسن رعیت در سال ۱۳۵۱ متولد شد و تا زمان بازداشت عناوینی ازقبیل نیروی لباس شخصی، تاجر، مدیر عامل کارخانه‌های دنیای فلز، پارسیان فلز البرز و لوح فشرده پارس را از خود برجای گذاشت.
گستره‌ی فعالیت‌های رعیت
گزارش شده که حسن رعیت با مداحان سرشناس ایران از جمله محمدرضا طاهری و محمود کریمی رابطه‌‌ی نزدیکی داشته و حتی در یکی از جنجالی‌ترین حواشی محمود کریمی، او را همراهی می‌کرده است. رسانه‌ها در دی ماه ۱۳۹۲ گزارش دادند که محمود کریمی در پی مشاجره با سرنشینان یک خودرو، که بر سر راه او قرار گرفته بودند، به خودروی آنها تیراندازی کرده است. رسانه‌ها همچنین نوشتند که در جریان درگیری، حسن رعیت نیز در کنار محمود کریمی حضور داشت.
حواشی منتشر شده در اواخر دههی هشتاد و اوایل دههی نود، از حسن رعیت تصویر یک نیروی لباس شخصی را در ذهن جامعه ایجاد کرده بود و کمتر کسی گمان می‌کرد که او در میان یکی از بزرگترین بدهکاران بانکی ایران باشد.
اما در گزارشی که وب‌سایت بازتاب امروز در آبان ۱۳۹۱ منتشر کرد، خبر داد که حسن رعیت ده‌ها میلیارد تومان بدهی به بانک کشاورزی دارد و بدهی‌های معوقه‌ی یکی از شرکت‌های او به بانک کشاورزی ۲۲ میلیارد تومان است.
به نوشته‌ی بازتاب امروز، از سید حسن رعیت تا سه سال قبل (۱۳۸۸) به عنوان بزرگترین بدهکار بانک کشاورزی نام برده می‌شد؛ به طوری که بدهی او به بانک کشاورزی، بیش از ۱۷۵ میلیارد تومان تخمین زده شده است».
حسن رعیت بخشی از این وام‌‌ها را برای شرکت دنیای فلز دریافت کرده است. شرکتی که در دهه ۸۰ و در پی خصوصی‌سازی و اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی به خانواده‌ی میرکاظمی واگذار شد. حسن رعیت (میرکاظمی) به همراه برادرش روح‌الله میرکاظمی پس از آن چند شرکت جدید نیز راه‌اندازی کردند و وارد بازار صادرات شدند.
در گزارش وب‌سایت بازتاب امروز همچنین آمده است که سید حسن میرکاظمی در سال‌های گذشته با مداحان سرشناس ارتباط نزدیک داشته و مراسم گوناگونی را با سخنرانی و مداحی آنها در مسجد الهادی برگزار کرده است. به نوشته‌ی بازتاب امروز، او هزینه‌های گزافی برای تبلیغ هیئت خود کرده است و فیلم مراسم هیئت او با پخش تصاویر گریه حسن رعیت و بردارش به کوشش خود او تهیه و توزیع شده است.
روح‌الله میرکاظمی، بردار حسن رعیت نیز متهم به فساد اقتصادی و مشارکت در اخلال عمده در نظام پولی و ارزی کشور است.
در این گزارش اعلام شده که حسن رعیت به فعالیت‌های مرتبط با ارز در بازار تهران و خیابان آرژانتین نیز روی آورده است و به همراه دوستان خود (ابوالفضل-ر ، مسعود-ر و محمد-ی) یکی از بزرگترین حلقه‌های بازار ارز را تشکیل داده است.
رعیت چه می‌کرد
براساس متن کیفرخواست دادگاه، حسن رعیت با ثبت شرکت‌های جعلی و صوری اقدام به دریافت وام‌های هنگفت می‌کرد. در گزارشی که باشگاه خبرنگاران جوان از جلسه سوم دادگاه منتشر کرده، آمده است که او «۴۴ شرکت صوری را به نام افراد بی‌بضاعت» به ثبت رسانده و هر کدام از این شرکت‌ها توانسته‌اند وام‌های هنگفتی از سیستم بانکی اخذ کنند.
در همین رابطه، علیرضا زاکانی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس در سال ۱۳۹۸ خبر داده بود که میرکاظمی برای واردات کالا ۳۷میلیون یورو از بانک صادرات گلستان وام گرفته اما نه کالا را وارد کرده و نه پول را پس داده است. به گفته‌ی او، حسن رعیت ارز را از کشور خارج کرده است در حالی که مجموع سود و بدهی این پرونده به ۱۵۰۰ میلیاردتومان می‌رسد.
مطابق کیفرخواست، حس رعیت متهم است مبالغ کلان ارزی و ریالی معادل ۴۰۰ میلیون دلار و بیش از ۵۰۰میلیارد تومان را با تقلب از بانک‌ها اخذ کرده است. او همچنین ۶۴ میلیون یورو از بانک صادرات بابت واردات ورق با جعل و تقلب دریافت کرده که پس از ۱۰ سال تنها ۲۵ میلیون یورو برگردانده است.
حسن رعیت همچنین ۱۶۱ میلیون دلار تسهیلات برای راه‌اندازی کارخانه دریافت کرده است اما با گذشت سال‌ها هیچ کدام از کارخانه‌ها را دایر نکرده است. برای مثال، او در رابطه با شرکت فولاد و ذوب ازنا ۱۷۶ میلیون دلار تسهیلات از بانک صنعت و معدن و ۳۰ میلیارد تومان نیز از بانک تجارت لرستان تسهیلات دریافت کرد.
در موردی دیگر، شبکه‌ی فساد منتسب به حسن رعیت در قالب هفت شرکت از سه بانک آینده، گردشگری و کشاورزی تسهیلات ریالی دریافت کرد و به حساب پنج بانک دیگر ریخت و از این طریق پیش پرداخت حواله‌های ارزی خود را تامین کرد در حالی که قرار بود با تسهیلات دریافتی مواد اولیه وارد کند.
حسن رعیت در سال ۱۳۹۰ مجوز نگهداری از حیوانات وحشی را از سازمان حفاظت محیط زیست تهران اخذ کرد. رئیس اداره حفاظت از حیات وحش تهران در سال ۱۳۹۸ اعلام کرد که یک قلاده ببر در این زمین نگهداری می‌شده است.
نماینده دادستان در همین رابطه در نخستین جلسه دادگاه گفت: او یک باغ وحش خصوصی، مشهور به بهشت گمشده، را راه اندازی کرد و سبک متفاوتی نسبت به سایر مفسدین اقتصادی به کار گرفت. به گفته‌ی نماینده دادستان، «او این ملک را برای دعوت از افراد تأثیرگذار استفاده می‌کرد؛ همچنین کلکسیونی از جمله موتور سیکلت جمع‌آوری می‌کرد و گاهی برخی از این کلکسیون را در قالب هدایا ارائه می‌داد».
رسانه‌ها البته پیش از این اعلام کرده بودند که بسیاری از مقامات حکومت از باغ وحش خصوصی حسن رعیت دیدار می کردند. براساس این گزارش‌ها، در باغ وحش حسن رعیت، حیواناتی از قبیل فلامینگو، طاووس، عقاب، لاما، اسب‌های خزری و ۱۷ قلاده ببر وجود داشته که گویا سازمان محیط زیست فقط جواز یک قلاده‌اش را صادر کرده بود.
همچنین گفته شده که رعیت علاوه بر کلکسیون موتورسیکلت «کلکسیون اسلحه و مهمات نظامی» هم جمع‌آوری می‌کرده است. یاشار سلطانی، روزنامه‌نگار ایرانی از جمله کسانی است که به کلکسیون اسلحه‌ی حسن رعیت اشاره کرده است.
براساس اعلام دادگاه، حسن رعیت ۴۰۰ میلیون دلار (حدود ۵۰۰ میلیارد تومان) در نظام پولی و ارزی کشور اخلال ایجاد کرده و در کلاهبرداری سیستماتیک از شبکه بانکی مشارکت داشته است.
در همین رابطه، نماینده دادستان در نخستین جلسه دادگاه گفت که در بازرسی از دفتر متهم، ۱۲ مهر بانکی، مربوط به بانک‌هایی که از آنها تسهیلات گرفته، کشف شد. به‌گفته‌ی نماینده دادستان، یکی از کارمندان رعبت اعتراف کرده که آنها دستگاه مهرسازی داشته‌اند و با جعل مهر بانک کشاورزی توانسته‌اند تسهیلات دریافت کنند.
علاوه بر همه‌ی اینها، حسن رعیت ۱۱ میلیون یورو از اعتبارات بانک مسکن را به بانک خصوصی بابک زنجانی در مالزی منتقل کرد و از محل اعتبارات صندوق توسعه‌ی ملی، ملکی سه هزار متری در منطقه زعفرانیه برای همسرش خریداری کرد. براساس اعلام شهرداری تهران، ملک پیش از آن باغ وسیعی بوده و با قطع بیش از ۲۰۰ اصله درخت برای برج‌سازی مهیا شد.
شبکه‌ی فساد حسن رعیت همچنین اقدام به جعل مدارک تحصیلی چند نفر کرده است و در یک مورد، اوراق هویتی محمود میرکاظمی، پسر حسن میرکاظمی (حسن رعیت) نیز جعل شده و برای به کارگیری در یکی از شرکت‌های تابعه وزارت دفاع استفاده شده است.
رد پای حسن رعیت در گزارش تحقیق‌وتفحص مجلس دهم درباره صنعت خودرو نیز دیده می‌شود. براساس این گزارش، شرکت ایران‌خودرو برای ساخت سانروف از شرکت دنیای فلز متعلق به حسن رعیت دعوت به همکاری می‌کند.
براساس اسناد موجود، ایران‌خودرو در دو مرحله ۶۵۰ هزار یورو به شرکت دنیای فلز پرداخت می‌کند اما شرکت مذکور نه تنها قالب را به ایران‌خودرو تحویل نمی‌دهد که حتی یک مجموعه سانروف را نیز تأمین نمی‌کند و در نهایت شرکت ایران‌خودرو مجبور به حذف آپشن و پرداخت مابه‌التفاوت به مشتریان می‌شود.
سرنوشت پرونده
حسن رعیت در تابستان ۱۳۹۸ و در اوج بازداشت‌ها‌ی مرتبط با پرونده‌ی اکبر طبری، مسئول اجرایی حوزه ریاست دستگاه قضایی در زمان صادق لاریجانی، بازداشت شد. به نوشته‌ی روزنامه‌ی اعتماد، «روز اولی که بابک زنجانی دستگیر شد، به بازجو شماره رعیت را داد تا به واسطه نفوذ و رابطه‌اش با اکبر طبری مشکل رفع شود» که خبر از ارتباط نزدیک حسن رعیت با اکبر طبری دارد.
با توجه به متن کیفرخواست، پرونده و گزارش‌های منتشر شده، به نظر می‌رسد که حسن رعیت حلقه‌ی بزرگی از نزدیکان را گرد خود تشکیل داده بود؛ از مداحان سرشناس گرفته تا تاجرانی چون بابک زنجانی و مقامات قضایی از قبیل سعید مرتضوی و اکبر طبری.
علاوه بر این، جعفرزاده، نماینده دادستان در دومین جلسه‌ی رسیدگی به اتهامات حسن رعیت اعلام کرد که او با قاضی منصوری و سیامک صمیمی، قائم مقام معاونت برنامه‌ریزی وزارت صنایع و معادن وقت ارتباطات نزدیک داشته و از این طریق توانسته از تسهیلات کلان بانک‌های صنعت و معدن و کشاورزی بهره برد.
ارتباط با محمد آریا، پرداخت رشوه به رئیس هیئت مدیره بانک صادرات استان گلستان، پرداخت رشوه به رئیس شعبه بانک پارسیان کیش، سوءاستفاده از حساب کارمندان خود به منظور پولشویی و اخذ حواله‌های ارزی دولتی به واسطه شرکت‌هایی با ذینفع واحد و عدم واردات کالا‌های تولیدی از دیگر مواردی بود که نماینده دادستان در دادگاه اشاره کرد.
آسیب به محیط زیست و دو مورد شکایت شهرداری منطقه یک تهران در سال ۹۸ در همین رابطه از دیگر اتهامات حسن رعیت در دادگاه اعلام شد. او متهم است که یک باغ سه هزار متری را در منطقه زعفرانیه تهران تصرف کرده است.
حسن رعیت به همراه ۲۱ متهم دیگر از جمله برادرش، روح‌الله میرکاظمی در سال ۱۴۰۰ محاکمه شد. جرایم این شبکه فساد، اخلال کلان در نظام پولی و ارزی کشور و جعل و آسیب به محیط زیست عنوان شد. این پرونده همچنین دارای پنج متهم متواری به خارج از کشور است که به گفته‌ی نماینده‌ی دادستان «علی‌رغم پیگیری‌ها حاضر به بازگشت نشدند».
عناوین اتهامی حسن رعیت در اولین جلسه دادگاه به قرار زیر اعلام شد:
- مشارکت در اخلال عمده در نظام پولی و ارزی کشور از طریق اخذ مبالغ کلان ارزی و ریالی با تقلب از بانک‌ها معادل ۴۰۰ میلیون دلار و بیش از ۵ هزار میلیارد ریال منجر به اخلال در نظام اقتصادی کشور با وصف سردستگی
- مشارکت در کلاهبرداری شبکه‌ای از بانک‌ها به مبلغ مذکور در بند نخست
- مشارکت در جلب و استفاده از اسناد مجعول
- مشارکت در پولشویی به میزان مبالغ ارزی و ریالی مندرج در اتهامات اول و دوم
- مشارکت در پرداخت رشوه به علی دارابی‌نیا، مدیرعامل و رییس هیئت مدیره وقت بانک صادرات لرستان به مبلغ ۱۱ میلیارد ریال، محمد حسن کریمی، رئیس وقت بانک پارسیان کیش به مبلغ ۹۸۰ میلیون ریال، رییس وقت شعبه ۴۰۶۰ بانک صادرات گرگان به تعداد ۳۰ عدد سکه، خانم منصوره عنصری، رییس وقت شعبات بهار و سه راه طالقانی بانک ملت به میزان پنج عدد سکه و ۳۰۰ میلیون ریال وجه نقد
- اعمال نفوذ برخلاف حق و مقررات قانونی با سوءاستفاده از روابط خصوصی
- قطع و خشکاندن ۲۰۶ اصله درخت
در نهایت در شهریور ماه ۱۴۰۰ رای دادگاه اعلام شد و حسن رعیت به عنوان مجرم اصلی به ۳۵ سال حبس شامل یک فقره حبس ۲۵ سال، سه فقره حبس سه سال و یک فقره حبس یک سال محکوم شد.
ذبیح‌الله خداییان، سخنگوی قوه قضاییه با اعلام حکم گفت که حکم صادره بدوی و قابل فرجام‌خواهی در دیوان عالی کشور است.